Cechy dramatu antycznego

Dramat jest jednym z trzech rodzajów literackich, zaraz obok liryki i epiki. Nazwą dramaty – obejmuje się utwory o charakterze fabularnym, w których całokształt przedstawionych zjawisk prezentują bezpośrednie wypowiedzi bohaterów. W dramacie świat przedstawiony koncentruje się wokół wyraźnie zarysowanej akcji (ekspozycja, rozwinięcie akcji, punkt kulminacyjny, perypetie, rozwiązanie akcji). Prezentowane zdarzenia porządkowane są przez akty, odsłony i sceny, z których zbudowany jest dramat. Struktura językowa w dramacie składa się z tekstu głównego (dialogi i monologi) i pobocznego (didaskalia). Każda epoka wniosła coś nowego i równie ciekawego w dziedzinie dramatu. Początki dramatu sięgają czasów starożytnych. Wtedy to uczestnicy uroczystości ku czci Dionizosa sławili go pieśnią, zwaną dytyrambem, którą uznaje się za bezpośrednie źródło dramatu.

Antyk wykształcił dwa podstawowe gatunki dramatu: komedię i tragedię. Charakterystyczne cechy dramatu antycznego to: zasada trzech jedności – miejsca, czasu i akcji (akcja w ciągu doby, w tym samym miejscu, jednowątkowa). Na scenie znajdował się chór (12 – 15 mężczyzn, który stwarzał nastrój, zapowiadał akcję, informował o wydarzeniach, komentował i oceniał) oraz 3 aktorów (występowali tylko mężczyźni, którzy nosili na twarzach maski odzwierciedlające charakter granych postaci i grali w butach na koturnie – dla podwyższenia). W dramacie antycznym nie było scen zbiorowych. Zastępowało je opowiadanie jednej osoby. Wydarzenia następowały według określonego schematu: ekspozycja, zawiązanie akcji, rozwój akcji, punkt kulminacyjny, powikłanie akcji, rozwiązanie akcji, epilog. Budowa utworu również była specyficzna (prolog, parodos, 5 epejsodionów, exodos). Główną cechą dramatu antycznego stanowił konflikt tragiczny. Jego celem było wywołanie u widza wstrząsu uczuciowego, czyli katharsis (wewnętrznego oczyszczenia), spowodowanego przez uczucia litości i trwogi, które mają towarzyszyć widzowi w czasie obcowania ze sztuką. Największymi tragikami starożytnej Grecji byli: Sofokles, Eurypides i Ajschylos.